Küresel bir fenomen haline gelen Angry Birds oyununun doğduğu yere, Finlandiya’nın Espoo şehrinde bulunan Rovio şirketinin merkezine girdik. Başkan Yardımcısı Ville Heijari, ‘Angry Birds Ramazan’ oyununun sinyallerini verdi. Öfkeli kuş karakterlerini tasarlayan Tuomas Erikoinen, Türk hayranları için bir ‘dostluk hindisi’ çizdi. Angry Birds’ü yaratan ekipteki iki Türk, kişisel hikâyelerini anlattı. Ve Fin devlet adamları oyunu yorumladı.
Finlandiya’nın başkenti Helsinki’nin hemen dışında, yemyeşil uydukent Espoo’da, altı katlı bir ofis binasının önünde dururken şöyle düşünüyordum: “Neden ben?”
Geçen ay itibariyle dünyada 1 milyar kez indirilen ve 2011’de 106 milyon dolar gelir getiren Angry Birds oyununun yapımcısı Rovio şirketi, bu binanın dört katını işgal ediyordu. Yumurtaları çalındığı için öfkelenen kuşları, hırsız domuzların üstüne sapanla fırlattığımız bu mobil oyunla bir dünya markası haline gelmişlerdi.
Aslında ülkeye, Finlandiya Dışişleri Bakanlığı’nın davet ettiği 12 gazeteciden biri olarak üst düzey siyasetçilerle görüşmeye gelmiştim. Ama benden başka hiçbirinin Rovio’da röportaj talebi kabul edilmemişti. Üstelik Rovio’da dilediğim kadar kalıp fotoğraf ve video çekebilecektim. Bugüne kadar çok az gazeteciye bu imkân sağlanmıştı.
Angry Birds’ün bir göl kenarında, küçük bir marinanın yanındaki sessiz yuvasına güneşli bir öğle vakti girerken, Rovio Başkan Yardımcısı Ville Heijari’ye önce bu durumu sordum.
ÇOK İYİ ''BUZZ'' YAPTI
- Uluslararası medyaya sadece bir-iki özel röportaj verdik. Ama Financial Times, Sunday Times ve birkaç ABD dergisinde bizle ilgili uzun yazılar yayınlandı. Oyunumuz Türkiye’de çok iyi bir ‘buzz’ yaptı, yankı yarattı. İlgi büyük. 5 yaşında bir Türk bile fan kulübümüze hayran mektubu yazdı. Gıda gibi apayrı sektörlerden birçok Türk şirketi bizimle temasa geçip işbirliği yapmak istedi. Yakın gelecekte Türkiye’de daha fazla görünür hale geleceğiz.
- Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın, Angry Birds’ün içine İstanbul’un tarihi mekânlarını yerleştirip şehrin uluslararası tanıtımını yapma teklifi sonrası yapılan görüşmeler hakkında şahsen bilgi veremiyorum. Fakat kulağa kesinlikle ilginç gelen bir teklif. İstanbul şehrini oyuna monte etmek, mükemmel biçimde yapılabilecek bir şey.
- İki yıl önce yayınladığımız Angry Birds Seasons’a sürekli ek paketler çıkarıyoruz. Her paket, yayınlandığı tarihte kutlanan farklı dini ve milli bayramları içeriyor. Cadılar Bayramı, St. Patrick Günü, Çin Yeni Yılı gibi… Müslüman nüfusun çoğunlukta olduğu ülkelerde ve Türkiye’nin bayramlarını da oyuna aktarabilecek yollar arıyoruz. Müslüman dünyası Sahara Afrika’sından Endonezya’ya uzanıyor. Bu coğrafyada bambaşka aromalar var. Hepsine birden uyacak bir tasarım oluşturmak zor bir iş. Ama kesinlikle bu devasa oyuncu kitlesiyle ilgiliyiz.
- Bugünlerde ‘Amazing Alex’ adlı yeni bir oyun çıkarmak üzereyiz. Fakat artık sadece bir oyun geliştirici değiliz. Kendimizi bir medya ve eğlence şirketi olarak tanımlıyoruz. Animasyon filmler üretmeye başladık bile. Disney bizim için çok ilham verici bir örnek. Onlar da başta bu kadar fazla çizgi karaktere sahip değildi, yavaş yavaş dev bir holdinge dönüştüler. Biz de 20-30 yıl sonra hatırlanacak bir karakter geliştirmeye çalışıyoruz.
- Helsinki’de Angry Birds oyuncakları ve diğer ürünleri satan bir mağaza açtık ama başka bir ülkede henüz yok. Telif hakları ihlallerini çözebilirsek Finlandiya dışındaki ilk Angry Birds mağazasını Çin’in Şanghay kentinde açmamız muhtemel. Türkiye konusunda da ne olacak göreceğiz. Türkiye çok ilginç bir pazar.
NASA’NIN SERGİSİ
- Yakında mağaza açmak için değil ama başka bir amaçla Türkiye’ye geleceğiz. İşbirliği yaptığımız NASA’nın ‘A Human Adventure - Bir İnsan Macerası’ adlı sergisi 21 Eylül’de İstanbul’da açılacak sergide biz de yer alacağız. Angry Birds’ün Helsinki mağazasında satılan bir ürünün özel bir tasarımı ilk kez İstanbul’da sunulacak.
BİLMEK İSTEMEDİĞİNİZ HER ŞEY
- Rovio 2003’te kuruldu, zamanla 60 kişiyi işe alıp pek de başarılı olmayan tam 51 oyun ürettikten sonra 2009’da iflasın eşiğine geldi. 12 çalışana kadar küçülmesinin ardından sadece 100 bin Euro maliyetle ürettiği Angry Birds sayesinde düzlüğe çıktı. Gelecek yıl yüz milyonlarca dolara halka açılabileceği ve ‘mobil oyunların Facebook’u’ olabileceği konuşuluyor.
- 116 ülkenin her birinde oyunun indirilme (download) sayıları 100 milyonu aşıyor. 20 milyon Facebook kullanıcısı Angry Birds hayranı. Serinin ilk oyunu Angry Birds Classic 20 Nisan 2010’da, serinin son oyunu Space ise 23 Mart 2012’de Türkiye’deki AppStore’da bir numaraya yükseldi.
- İlk oyunda en yüksek skoru yapan kişi, 35 milyon 518 bin puana ulaşan ‘bastieroxxor’ adlı İsviçreli bir kullanıcı. Angry Birds Space’in rekortmeni ise Amerikalı bir rakibiyle birlikte 10 milyonu aşan iki kişiden biri olan Hollandalı ‘cydog’ adlı kullanıcı. İlk 10 tablolarında Türk oyuncu yok.
- En ünlü Angry Birds oyuncuları: İngiltere Başbakanı David Cameron, Amerikalı şovmen Conan O’Brien, Avustralyalı şarkıcı Kylie Minogue, Hint asıllı İngiliz yazar Salman Rushdie, eski İngiliz futbolcu Paul Gascoigne, ‘Mad Men’ dizisinden Jon Hamm.
Angry Birds, 12 kişilik bir ekip tarafından sekiz ayda geliştirildi ve Aralık 2009’da mobil oyun pazarına girdi. Oyunun grafiklerinin yaratılmasından sorumlu Başsanatçı Tuomas Erikoinen ve sunucuların geliştirilmesinden sorumlu Antti Sten, Angry Birds’ün muazzam başarısının ardından ayrılıp kendi şirketlerini kurdu. Erikoinen’in çizdiği öfkeli kuşların basılı olduğu tişörtler bugün Türkiye’deki mağazalarda bile satılıyor. Erikoinen’i, Helsinki’nin kuzeyindeki yeni şirketi Boomlagoon’da bulduk.
SARHOŞKEN KAYDETTİK
- Angry Birds’ü, Rovio’nun diğer oyunlarının görece başarısız olduğu bir dönemde aslında bir yan proje olarak geliştirmiştik. Grafiklerin yanısıra bazı seslerde de benim imzam var. Beş kişi sofranın etrafına toplanıp olabildiğince tuhaf sesler çıkararak kaydettik. Sarhoş oldukça sesler komikleşti ve en iyilerini kuş ve domuz sesleri olarak oyuna ekledik.
- Gelecek ay ilk teaser’ını yayınlayacağımız yeni oyun, Angry Birds’e kıyasla biraz daha zor ama onun kadar bağımlılık yaratacağını umuyoruz. Gerçek zamanlı, çok oyunculu bir tür bulmaca oyunu. İki takım birbirine karşı savaşacak. İki boyutlu çizgi filmi andıran grafikleri de var.
- Tasarımlarında yetiştiğim ortamın etkisi olabilir. Doğanın içinde, kuşların, domuzların bulunduğu bir çiftlikte büyüdüm. Hindilerimden birinin adı Elmeri idi. Sana Finlandiya renklerinde bir hindi (İngilizce’de turkey) çizdim. Umarım Türkiye’de bu espriye kızan olmaz. Aslında iki yıl önce Türkiye’ye kız arkadaşımla tatile gelecektim. Biletlerimizi de almıştık ama seyahatten hemen önce kavga edip ayrılınca Türkiye gezisi de iptal oldu.
ÖNDE GELEN FİNLERE SORDUK
Nokia’nın tahtına Rovio mu geçiyor
- Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö: Ekonomi Bakanımız Jyri Hakamies, oyun sektörünü ekonomimizin temel direklerinden biri yapmaktan bahsediyor. Elbette bunu ben de isterim ama bence hiçbir şirket tek başına ekonomiye çare olamaz.
- Finlandiya Dışişleri Bakanı Erkki Tuomioja: Ülkeler için ekonomik başarı kadar önemli olan bir diğer faktör, uluslararası imaj. Angry Birds sayesinde Finlandiya’nın teknolojide yaratıcılığa ve yenilikçiliğe önem verdiği daha iyi anlaşılıyor. Büyükelçiliklerimizden bazıları resmi internet sitelerine Angry Birds karakterleri koydu bile. Japonya’nın, 1970’lerde yaratılan Hello Kitty’yi 2008’de turizm elçisi ilan etmesini hatırlayın…
- Avrupa İşleri ve Dış Ticaret Bakanı Alexander Stubb: Nokia 1990’lardan beri bizim için önemli bir markaydı. Şimdi 10 bin kişiyi işten çıkarmak zorunda kalmaları üzücü fakat bu diğer teknoloji şirketlerimiz için fırsat olabilir. Yetenekli ve tecrübeli çalışanları kadrolarına katabilirler. ‘Ya Nokia ya Rovio’ diye bir şey yok. iPad’imde Angry Birds oynuyorum, ama telefonum Nokia, orada başka oyunlarım var.
- 2012 Dünya Tasarım Başkenti Helsinki Genel Müdürü Pekka Timonen: Angry Birds 60 yıllık Fin tasarım geleneğinin bir devamı. Minimalist tarzının yanı sıra, oyundaki buz, taş ve ahşap bloklarıyla da Fin yapı kültürünü hatırlatıyor. Tüm renklerin olması bir çeşitlilik mesajı veriyor. Ama en önemlisi, tüm Fin tasarım ürünleri gibi herkesin ömür boyu kullanabileceği biçimde tasarlanmış. Benim hâlâ anneannemin çay takımını kullanmam gibi, Rovio da çok sayıda ‘kullan-at’ oyun üretmek yerine Angry Birds’ü sürekli güncel tutuyor, adeta bir hizmet haline getiriyor.
İŞTE ‘ÖFKELİ’ TÜRKLER
Rovio’nun bugün stajyerler dahil 397 çalışanı var. Bunlardan 87’si, 32 farklı ülkeden yabancılar. Aralarında iki de Türk var.
- Web Oyunları Müdürü Serdar Soğancı: Finlandiya’ya 12 yıl önce, 18 yaşımda Ankara’daki Gazi Anadolu Lisesi’nden mezun olduktan sonra geldim. Önce Helsinki’deki bir firmada uzman yazılım mühendisi olarak altı yıl çalıştım. İki yıldır da Rovio’da çalışıyorum. Ben katıldığımda firmada henüz 15 kişi vardı ve Angry Birds’ün iPhone’daki başarısı sonrası hızla büyümeye başlamıştı. Şu anda 35 kişilik ekibin başında, web platformunda çalışan Flash ve HTML5 oyunlarının yapımından sorumluyum.
- Sunucu Geliştiricisi Elif Merve Büyükcan: 10 aydır Finlandiya’dayım. Geçen yıl yüksek lisans eğitimim için geldim. Şu anda hem Aalto Üniversitesi’nde okuyorum, hem de Rovio’da çalışıyorum. Kimi arkadaşlarım bana ‘kızgın kuşçu’ diyor. Etkileri aileme de yansımaya başladı. Örneğin babam oyunda (skor olarak) beni geçmiş bile olabilir.