Türkiye, ilgili Kanunu Haziran'a kadar çıkarırsa kara listeden çıkması mümkün olabilecek.
OECD'nin Kara Parayla Mücadele Mali Eylem Birimi (FATF) tarafından kara para ve terörün finansmanıyla mücadele bakımından ''Riskli Ülke'' listesine dahil edilen Türkiye, bu yıl listeden çıkmaya çalışacak.
Terörün Finansmanıyla Mücadele Kanunu'nun çıkarılamaması nedeniyle FATF, geçen yıl Meksika'daki son genel kurulunda, Türkiye'yi kara para ve terörün finansmanıyla mücadele bakımından ''Riskli Ülkeler'' listesine dahil etmişti.
Türkiye'yi OECD'de riskli ülke kategorisine dahil eden gelişmeler ise Terörün Finansmanıyla Mücadele Kanununa yönelik taleplerle başlamıştı.
FATF'ın 2007'de gerçekleştirdiği 3. tur ülke incelemeleri sonrasında hazırlanan raporda, ''Türkiye'nin mevzuatındaki terörün finansmanı suçunun kapsamı ve unsurlarına ilişkin düzenlemelerin FATF standartlarına göre eksik ve yetersiz olduğu, ayrıca terörist mal varlıkları ile ilgili dondurma prosedürü konusunda düzenlemelerin bulunmadığı'' belirtilmişti.
Türkiye de raporda tespit edilen eksikliklerin giderilmesine yönelik olarak hazırlanan Eylem Planını, 18 Ocak 2010'da FATF'a sundu. Eylem planında, terörün finansmanı ve dondurma prosedürü ile ilgili eksikliklerin giderilmesine ilişkin bir Kanun Tasarısı hazırlanarak, Haziran 2010 tarihine kadar TBMM'ye sevk edileceği, söz konusu tasarının 2010 yılı sonuna kadar da yasalaşacağı taahhüt edilmişti.
-Kara ve gri listeler belirlendi-
Bu süreçte 15-19 Şubat 2010 tarihleri arasında Abu Dabi'de yapılan FATF Genel Kurulunda, Uluslararası İşbirliği Değerlendirme Grubu (ICRG) tarafından ülkelerle ilgili bir sıralama da yapıldı. Bu şekilde ülkeler, ''Kara para aklama ve terörün finansmanı konusunda önemli eksiklikleri bulunan, ancak bunlarla ilgili herhangi bir gelişme göstermeyen, riskli ülkeler'' ve ''Kara para aklama ve terörün finansmanı ile ilgili eksikliklerini giderme konusunda taahhütte bulunan ülkeler'' şeklinde 2 kategoriye ayrıldı.
İlk grup ''kara liste'' şeklinde nitelendirildi ve bu grup, ''Dark'' ve ''Dark Gray'' listeler şeklinde ikiye ayrıldı.
Dark listede İran ve Kuzey Kore, Dark Gray listede de Etiyopya, Suriye, Myanmar, Küba, Kenya, Srilanka ve Bolivya yer alırken Türkiye, Yunanistan, Azerbaycan, Ukrayna gibi ülkelerle birlikte ''eksikliklerini gidermeyi resmi olarak taahhüt ettikleri'' için Gray listeye konuldu.
Bu arada, FATF'a sunulan Eylem Planı gereğince, Adalet Bakanlığı koordinasyonunda Adalet, İçişleri ve Dışişleri bakanlıkları ile MASAK, Hazine Müsteşarlığı ve bilim adamlarından oluşan bir komisyonun çalışmaları sonucunda Terörün Finansmanıyla İlgili Kanun Tasarısı Taslağı hazırlandı. Taslak, FATF'a verilen Eylem Planındaki taahhüde uygun olarak, 2010 Haziran ayında Başbakanlığa gönderildi.
Taslağın bazı maddelerinin hukuki ve teknik bakımdan revize edilmesi gereğinin ortaya çıkması üzerine, ilgili kuruluş temsilcileri ve bilim adamları, tekrar bir araya geldi ve taslak yeniden düzenlenerek, 20 Aralık 2010 tarihinde bir kez daha Başbakanlığa yollandı.
Ancak, Türkiye'nin Eylem Planındaki, düzenlemenin 2010 yılı sonuna kadar yasalaştırılması taahhüdü yerine getirilemedi.
FATF'ın Şubat ayındaki Genel Kurulunda konu tekrar gündeme geldi. Türkiye'nin durumu da OECD Mali Eylem Görev Gücü tarafından ikinci kez ele alındı. FATF, yapılan değerlendirmenin ardından tasarının yasalaşması için Türkiye'ye 20 Haziran 2011 tarihine kadar ek süre verdi. Bu tarihte toplanacak olan FATF Genel Kurulunda, Türkiye'nin durumunun yeniden değerlendirileceği ve buna göre bir karar alınacağı da ifade edildi.
-Gri kara liste-
FATF'ın Meksika'da gerçekleştirilen son Genel Kurulunda, Türkiye'nin durumu yeniden ele alındı. FATF, verilen ek süre içinde de Terörün Finansmanıyla Mücadele Kanunu'nu çıkaramayan Türkiye'yi gri listeden alarak, kara gri (Dark Gray) listeye dahil etti.
''Kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadele konusunda önemli eksiklikleri bulunan fakat bu eksiklerin giderilmesine dönük çalışmaları yetersiz olan, riskli ülkelerin'' yer aldığı kara gri listede Türkiye'nin yanı sıra aralarında Etiyopya, Kenya, Myanmar'ın da bulunduğu 8 ülke yer alıyor.
Dark listenin 2 ülkesi ise İran ve Kuzey Kore olarak belirlendi.
Türkiye, Terörün Finansmanıyla Mücadele Kanununu çıkarmadığı sürece, Dark Gray Listede kalacak. 21 Ekim 2011'de Meclis'e sevk edilen tasarı, şu anda Adalet Komisyonu'nda görüşülüyor. FATF'ın bundan sonraki ilk Genel Kurulu şubat ayında düzenlenecek.
FATF'ın sonraki Genel Kurulu Haziran 2012'de gerçekleştirilecek. Türkiye, ilgili Kanunu Haziran'a kadar çıkarırsa, Haziran'daki Genel Kurulda, Türkiye'nin kara listeden çıkması mümkün olabilecek.
-Sıkılaştırılmış takip süreci tehlikesi-
Son durumu AA'ya değerlendiren yetkililer, FATF'ın kararının Türkiye açısından sıkıntı yaratabileceğine dikkati çekerek, riskli ülkeler listesinde bulunmanın, Türkiye'nin finans maliyetini artırma riskini taşıdığını ifade ettiler.
Yetkililer, Türkiye'nin ilgili düzenlemeyi gerçekleştirmesi halinde liste dışı kalacağını da vurguladılar.
Bu arada FATF'da kriterlere uymayan ülkeler için ''sıkılaştırılmış takip süreci'' tehlikesi de bulunuyor. Bu sürece dahil edilen ülkeler, çok daha sıkı ve katı bir şekilde takibe alınıyor. Eksiklikler tamamlansa bile bu süreçten kısa sürede çıkmak mümkün olmuyor. En az 2 yıl bu şekilde geçiriliyor. Sıkı takibe alınan ülkeler de özellikle dış finans kuruluşlarınca olumsuz ülke şeklinde değerlendiriliyor.
Haber Kaynağı : Haber7.com