Ömer Fansa ve Gökmen Yüce'nin haberi
Somali'de yaklaşık 20 yıl boyunca süren iç savaştan etkilenen ve kıtlıkla mücadele eden halk, gündelik ihtiyaçlarını karşılamak için farklı çözümlere yöneliyor. Savaştan önce yarı yarıya tüpgaz kullanılan Mogadişu'da bugün neredeyse tüm evlerde yemek pişirmek için odun kömüründen elde edilen köz kullanılıyor.
AA muhabirinin izlenimlerine göre, iç savaştan önce nüfusun yaklaşık yarısının mutfaklarında tüpgaz kullandığı Mogadişu'da savaşın neden olduğu yokluk, tüpgaz kullanımını sıfıra indirdi. Savaş nedeniyle tüpgaz bulunmayan kentte günlük hayatta önemli yer tutan yemek pişirme ve sıcak su gibi ihtiyacı, tamamen daha önce kullanılan odun ateşi ve köz kullanılarak karşılanıyor.
Odun ateşi kullanımının yaygınlaşması nedeniyle son 20 yılda yapılan evlerin mutfakları buna göre tasarlanan kentte, halk yemeklerini veya sıcak su ihtiyaçlarını mutfaklarda köz kullanımına uygun yapılan sabit ocaklarla veya taşınabilir mangal benzeri araçlarla karşılıyor.
Gün boyu ihtiyaçları karşılayan köz, ertesi gün kullanmak amacıyla sönmemesi için çok az hava alacak şekilde küle gömülerek saklanıyor. Sabah gelen kadınlar, aynı közden kısa sürede tekrar ateş yakıyor.
Kalorisi son derece yüksek olduğu gözlenen bu odun kömürü, Mogadişu'nun dış bölgelerinde yerel halkın ‘Koryo’ olarak adlandırdığı ağacın dallarından elde ediliyor. Kamyonlarla kente getirilen odun kömürü çarşı ve pazarlarda yaklaşık 25 kilosu ortalama 10 dolara satılıyor. Kömürün fiyatı yağışlı günlerde artıyor.
-Sabah 5'te hazırlık başlıyor-
Mogadişu'da hizmet veren bir Türk okuluna Türkiye’den aşçı olarak gelen Mustafa Üstün, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sabah saat 4-5 civarı kalkarak, kahvaltı için çay yapmaya ve yemek için su ısıtmaya başladıklarını anlattı.
Ocak ateş aldıktan bir saat sonra çayın hazır olduğunu ifade eden Üstün, "Ocak ateş aldıktan sonra yemeğimizi çayımızı yapıyoruz. Öğlen vakti de aynı kömürle yemeğimizi yapıyoruz. Akşama kadar devam ediyor. Akşam yemeğini de bu ateşte yaptıktan sonra akşam bırakıp gidiyoruz. Sabah geliyoruz aynı ateşin közünden tekrar kömür getirip ocakta gün aşırı yemeklerimize devam ediyoruz. Ateş sönmüyor ocakta" dedi.
Üstün, kömür ateşinde yemek yapmanın tüpgaz ile yemek yapmaktan zor olduğunu belirterek, "Tüpte yemek yapmak daha kolay. Tüpte iki saatte 10 çeşit yemek çıkartıyoruz. Kömürden ancak iki veya üç çeşit yemek çıkartabiliyoruz" diye konuştu.
Somalili Leyla Abdülkadir de sabah bir önceki gün küle gömülen közün üzerine kömür atarak, köz haline gelmesinden sonra ateşi kuvvetlendirdiğini, köz haline gelince de yemek pişirmeye başladığını söyledi.
Leyla, tüpgaz ile daha önce hiç yemek pişirmediğini, közde yemek pişirmenin ise kolay olduğunu aktardı.
Haber Kaynağı : Haber7.com
