“Kimseye etmem Şikâyet” kitabının yazarı Mehmet Öklü:

“İhsan Raif Arayış Dönemi Aydınıydı”

Mustafa Demirci (Sanatalemi.net)

         Hece ile şiir yazan ilk kadın şairimiz İhsan Raif Hanım için Cağaloğlu’nda önemli bir toplantı gerçekleşti. Edebiyat Sanat ve Kültür Araştırmaları Derneği (ESKADER) tarafından düzenlenen “Bâbıâli Sohbetleri”nin bu haftaki konusu unutulan şairlerimizden İhsan Raif Hanım’dı. İhsan Raif’in Hayatı (Kimseye etmem şikâyet…) isimli eseri bugünlerde yayımlanan Şişli Kaymakamı Mehmet Öklü, kitabı ile ilgili önemli bilgiler verdi. Toplantıyı Fatma Ersem Yargıcı yönetti.

         Toplantının açılış konuşmasını yapan ESKADER Başkanı Mehmet Nuri Yardım, Türkiye’de son yıllarda yitirilmiş ve unutulmuş değerlerin yeniden hatırlandığına dikkat çekti ve İhsan Raif Hanım’ın da gündeme gelen değerli edebiyatçılardan biri olduğuna vurgu yaptı. İhsan Raif Hanım’ın değerinin zamanla daha iyi anlaşılacağına inandığını söyleyen Yardım, “Bana göre İhsan Raif’in hayatı ibretlerle yüklüdür ve biyografisinden çok güzel bir film çıkabilir. Mehmet Öklü Bey’in bu kıymetli eserinden sonra inşallah, şairin filminin de yapıldığını görürüz.” dedi.

         Kitabın yazılış mâcerasını anlatan Öklü, görev yeri olan Şişli Kaymakamlık binasının bulunduğu ve şairin ömrünü geçirdiği Taş Konak’tan bahsetti. 2008 yılında Şişli’ye kaymakam olarak atandıktan sonra konak ve sâkini olan İhsan Raif’i merak ettiğini belirten Öklü, “Altı yıl süren uzun araştırma döneminden sonra bu şairimizin sıra dışı bir sanatçı ve aydın olduğunu gördüm. Talihsiz ve acılarla dolu bir hayatı var. Ama aynı zamanda hayatın zorlukları karşısında direnen ve çocuklarına sahip çıkan mükemmel bir anne. Hayatı bana ilginç geldi ve araştırmalarım sonucunda bu kitap oraya çıktı.” dedi.

Konuşması sırasında şairi yetiştiren şahsiyetler arasında Rıza Tevfik Bölükbaşı’nın da bulunduğuna dikkat çeken Öklü, “Ahmet Haşim’in Hece’yle şiir yazan beğendiği tek kadın şair, İhsan Raif Hanım’dır. Lirik şiirlerin yanı sıra vatan sevgisi ve dinî duygular ihtiva eden şiirleri de var.” şeklinde konuştu. İhsan Raif Hanım’ın 1926 yılında genç denilebilecek bir çağda, henüz 49 yaşında iken hayata veda ettiğini hatırlatan Mehmet Öklü, “İhsan Hanım dört evlilik yapmıştır, ama en çok acı çektiği evlilik yine edebiyatçı olan Şehabettin Süleyman ile olandır.” diye devam etti.

İhsan Raif’in yaşadığı dönem ve tanıdığı şahsiyetlerle ilgili bilgiler veren Mehmet Öklü, konuşmasını şöyle tamamladı:

“İhsan Raif Hanım zor dönemde hayatını sürdürmüş, savaş yıllarını yaşamış, ailece ve ülke olarak yaşadığı sıkıntılara karşı göğüs germiştir. O dönem aydınlarının açmazlarını, çelişkilerini İhsan Raif’te de görürüz. Benim kanaatim şudur ki, arayış dönemindeki o aydınların hepsi de iyi niyetliydiler, ancak zaman zaman yanıldılar. Onlara muhabbetle yaklaşmak gerekiyor.”

Mehmet Öklü, yaklaşık iki saat süren ve büyük bir dikkatle takip edilen konuşmasının ardından dinleyicilerin sorularına cevap verdi. Hâtıra fotoğraflarının çekilmesiyle tamamlanan program, Mehmet Öklü’nün dinleyicilere kitaplarını imzalamasıyla son buldu.

                  ACILARLA GEÇEN HAYAT

         1877 yılında Beyrut’ta dünyaya gelen İhsan Raif, Vezir Köse Raif Paşa’nın kızıdır. Babasının görevi dolayısıyla bir çok yeri gezdi. Özel olarak müzik, edebiyat ve Fransızca dersleri aldı. Küçük yaştan itibaren edebiyata ilgi duydu. Devrinin meşhur şairlerinden Rıza Tevfik Bölükbaşı’nın tesiriyle hece vezniyle halk şiiri tarzında şiirler yazdı. Hece veznini kullanan ilk kadın şairlerimizdendir. Fransızcaya ve Fransız edebiyatına vâkıf olan İhsan Raif, sade bir dile ve yalın bir anlatıma sahiptir. Önce Ali Bey’le, daha sonra edebiyat tarihçilerimizden Şehabettin Süleyman’la, en son da Hüsrev Beyle evlendi. Şiirleri, hissî, aşk ve hüzün doludur. Şiirlerinden bazılarını kendisi, çoğunu da diğer sanatçılar bestelemiştir. Onun şiirlerinden bestelenen şiirlerden bazıları günümüzde de sevilerek dinleniyor. Bunlar arasında özellikle “Kimseye etmem şikâyet…” diye başlayan şarkı en meşhurudur. 1926 yılında apandisit ameliyatı için gittiği Paris’te ameliyat masasından kalkamayarak hayata veda etti. Mezarı Rumelihisarı’ndadır. Gözyaşları(1914), Kadın ve Vatan (1914) ile Ağlarım isimli eserleri bulunuyor.