Mehmet Nayır'ın haberi
Petrol Piyasası Kanunu'ndaki "Fiyatlar en yakın erişilebilir piyasaya göre belirlenir" maddesi tüketiciyi yakıyor.
İtalya'yı referans alan rafineri ve dağıtıcılar fiyatı 10-15 kuruş daha yüksek tutuyor
4.5 TL'ye çıkan akaryakıt fiyatları akaryakıt sektöründeki çarpıklıkları gündeme getirdi.
2003'te kabul edilen Petrol Piyasası Kanunu'nda yer alan "Fiyatlar en yakın erişilebilir piyasaya göre belirlenir" maddesi ile Türkiye'de fiyatlar maliyetlerin neredeyse 10-15 kuruş üzerinden değerlendiriliyor.
Bu da hem rafineri hem de ithalatçılara daha büyük kâr kapısının önünü açıyor.
İTALYA REFERANS ÜLKE
Yasada "Türkiye'ye en yakın erişilebilir dünya serbest piyasa oluşumu" ile İtalya'daki Genova Petrol Borsası tarif ediliyor.
Borsada oluşan petrol ve akaryakıt fiyatları Türkiye için "referans değer" kabul ediliyor.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), üretilen veya ithal edilen akaryakıt ürünlerinin iç piyasa oluşumunda İtalya'daki fiyatları esas alarak değerlendiriyor.
Enerji sektöründe bir uzman bu durumu şöyle ifade ediyor: "Dünyada petrol borsasının oluştuğu 5-6 merkez var. Genova bunlardan biri.
Örneğin üretici ülkeler Irak, İran, Suudi Arabistan'dan petrol Genova'ya gidiyor. İşleniyor ve tekrar satılıyor.
Halbuki Türkiye'de doğrudan kaynak ülkeden alınıyor ve işleniyor. Biz ise buna rağmen Genova'ya satılan benzinin maliyetlerine göre fiyatı belirliyoruz."
İtalya'yı referans alan rafineri ve dağıtıcılar da fiyatı 10-15 kuruş daha yüksek tutuyor.
Bu durum dağıtım öncesi süreçte fiyatların tam olarak denetlenmemesi sonucunu da doğuruyor.
Türkiye'de ithalatın yaklaşık yüzde 60'ı Rusya ve diğer piyasalardan gerçekleştiriliyor. İthal akaryakıtı ekstra navlun bedelleri ödemeden göreceli olarak daha ucuza getiren şirketler, EPDK'nın kanunen sadece Akdeniz piyasasını baz alması nedeniyle çifte kazanç sağlıyor.
Türkiye'de akaryakıt üretimi tekel durumda olan rafineriye dayanıyor. Rekabet olmadığı için de fiyat yükseltiliyor.
KURUŞLAR MİLYON OLUYOR
Türkiye'de yılda yaklaşık 16 milyon ton akaryakıt ürünü satılıyor. Pompada küçük gözüken kuruşlar ise genel pazar değerlendirildiğinde milyonlarca TL'lik ek kâr anlamına geliyor.
Akaryakıt şirketleri, EPDK'nın kanunen sadece Akdeniz piyasasını baz alması nedeniyle çifte kazanç sağlıyor.
Sabah
Haber Kaynağı : Haber7.com