AKP’nin Sayıştay’ın yetkileri konusunda yaptığı kısıtlamaların ardından kuruma son darbede “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”
Sayıştay'ın denetim yetkisinin yapılan değişikliklerle
“İktidar denetlenmek istemiyor”
Yapılacak değişiklikleri soL’a değerlendiren eski Sayıştay Denetçisi ve Devlet Denetleme Kurulu eski üyesi Kadir Sev, yapılan değişikliklerin iktidarın denetlenmek istemediğini ortaya koyduğunu söyledi.
Daha önce yapılan bir düzenlemeyle Sayıştay’ın birçok yetkisinin kısıtlandığını vurgulayan Sev, buna karşın Sayıştay’ın Genel Kurul yorumlarıyla kimi denetimler yapabildiğini ancak yapılan bu son düzenlemenin ardından idarenin denetlenmesinin imkansız hale getirildiğini ifade etti.
Son yetkilerde ortadan kaldırılacak
Konuya ilişkin Sayıştay Başkanı’nın adım atmadığına dikkat çeken Sev, TBMM’nin tek muhatap kabul ettiği Sayıştay Başkanı’nın komisyon toplantılarına temsilci dahi yollamadığını dile getirdi.
Önceki düzenlemeyle Sayıştay'ın "tazmin" (sorumlularına ödettirme) yetkisinin aslında fiilen ortadan kaldırıldığına belirten Sev, “buna karşın Sayıştay, yaptığı yorumla tazmin hükmü vermeye devam ediyordu. Tasarı ile bu yorumu etkisizleştirmeye yönelik bir değişiklik öngörülüyor” dedi.
"AKP, 'suyu H8O olarak tanımladık' diyor"
Verimlilik değerlendirmesinin, performans denetimi kapsamı içinde yer aldığını belirten Sev şöyle konuştu:
“Yeni Sayıştay Yasasıyla Uluslararası Sayıştaylar Birliği (INTOSAI)’nin evrensel kabul gören performans denetimi tanımı bir yana bırakılmış, garip bir biçimde yeniden tanımlanmıştı. TBMM'de görüşülmesi sırasında Sayıştay'ın performans denetimi yetkisinin kaldırıldığı eleştirilerine karşı AKP milletvekilleri, -üstelik bunlardan birisi eski Sayıştay Denetçisi- "kaldırılmadı performans denetimini biz yeniden tanımladık" gibi yanıtlar vermişlerdi. Bu yanıt mesleki terminolojide; "Biz suyu (H8O) olarak yeniden tanımladık" gibi bir anlam taşıyor.”
SAYDER düzenlemeye tepkili
Düzenlemeye tepki gösteren Sayıştay Denetçileri Derneği (SAYDER), sözkonusu teklif ile Sayıştay denetiminin çok önemli ayaklarının ortadan kaldırılacağına dikkat çekti.
Buna göre Sayıştay’ın ortadan kaldırılacak yetkileri şöyle:
-Kamu idarelerinin mali rapor ve tablolarının, güvenilirliği ve doğruluğu hakkında görüş bildirilmesi,
-Kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli olarak kullanılıp kullanılmadığının belirlenmesi,
-İç kontrol sistemlerinin değerlendirilmesine ilişkin görev ve yetkileri ortadan kaldırılmaktadır.
“Düzenlemeler hukuka aykırı”
Sayıştay denetçilerinin kamu idareleri tarafından yapılan düzenlemeler ile kamu idareleri tarafından verilen görüşlere aykırı rapor oluşturamayacağı yönündeki düzenlemeye değinilen açıklamada, atılan bu adımın hukuk devletine aykırı olduğuna dikkat çekildi.
“Denetlenen kamu idaresi denetime müdahale edecek”
Yeni kanun teklifi ile birlikte düzenlilik denetimi kapsamından, “kamu idarelerinin mali tablolarının doğruluğu ve güvenirliğini tespiti ve iç kontrol sistemlerinin değerlendirilmesi” hususlarının çıkarıldığına değinilen açıklamada şöyle denildi:
“Bu haliyle Sayıştay Kanununun diğer maddeleri ile çelişki ortaya çıkmıştır. “Yapılan düzenlilik denetiminin kapsamına ilişkin denetlenen kamu idaresi ile ortaya çıkan görüş farklılıklarının nasıl giderileceği hususu yönetmelikle düzenlenir” denilerek, yapılan denetimlerin kapsamına, denetlenen kamu idaresinin müdahalesi öngörülmüş ve dış denetim yürüten Sayıştayların bağımsızlığı ilkesi zedelenmiştir."
“Hukuk devleti ilkesi çiğneniyor”
Sayıştay denetiminin esasını oluşturan denetim raporlarına ilişkin yapılan düzenlemede, “(…) kamu idareleri tarafından yapılan düzenleme ve verilen görüşlere aykırı bulgulara yer verilemeyecektir” ifadesinin yer aldığına değinilen açıklamada,” Bu düzenleme, Anayasanın özünde ve ruhunda yer alan hukuk devleti ilkesini çiğnemektedir” denildi.
SAYDER’in düzenlemelerle ortaya çıkacak hukuksuzluklara ilişkin diğer değerlendirme ise şöyle:
- Teklifin (d) bendi ile; taslak denetim raporlarının denetim grup başkanlıkları tarafından Başkanlığa sunulmadan önce üç uzman denetçiden oluşturulacak rapor değerlendirme komisyonları tarafından değerlendirmesinin öngörülmesiyle, denetimin bağımsızlığına doğrudan müdahale edilmektedir. Zira denetimler ekipler halinde gerçekleştirilmektedir. Taslak denetim raporları da ekipçe verilen kararlara göre oluşturulmaktadır. Denetimin bağımsızlığı açısından asıl olan da denetçinin ya da denetim ekibinin raporunu hiçbir etki altında kalmadan tamamlamasıdır.
SİVİL HABER
