Türkiye son yıllarda kendisini sosyal, siyasal ve ekonomik alanlarda kontrol altında tutan iplerden kurtulmakta, kurtuldukça da bölgesel ve küresel etkinliğini arttırmaktadır. Türkiye’ye dışarıdan bakan objektif bir göz, ülkemizin bütün bu alanlarda ciddi bir mesafe kat ettiğini görebilecektir. Bu durumun, bugün dünyanın gidişatına yön veren küresel aktörleri rahatsız ettiği açıktır. Dünyanın büyük bir ekonomik kriz içerisinde olduğu son yıllarda dahi Türkiye’nin hızla ve istikrarla büyümeye devam etmesi, AB kapısında bekleyen bir Türkiye’nin, yerini ekonomik istikrara kavuşmuş bir Türkiye’ye bırakması, küresel aktörlerin enerji politikaları karşısında tavır alması, Balkan coğrafyasından Ortadoğu’ya, Orta Asya’dan Afrika’ya kadar onlarca ülke ile geliştirdiği olumlu ilişkilerin doğal bir yansıması olarak sosyal, siyasal ve kültürel alandaki etkinliğini arttırması kuşkusuz küresel aktörleri önlem almaya itmiştir. Son yıllarda Ortadoğu coğrafyasında suni baharlar üretenler, Türkiye’yi de benzer politikalarla istikrarsızlaştırmaya çalışmaktadır.
Değişen bu konumu, Türkiye’nin köklü medeniyet birikimi, toplumun tarihsel hafızası ve tecrübesiyle yakından ilgilidir. Siyasette, sanatta, kültürde ve ekonomide dünyanın gidişatına yüzlerce yıl yön veren bu coğrafya, kendisini Anadolu coğrafyasına hapseden zihniyetle ve onun küresel yansımalarıyla hesaplaşmadan tarihi misyonunu gerçekleştiremeyeceğini bilmelidir. Bu coğrafyada etkin olan tüm iktidarlar ve yöneticiler, isteseler de istemeseler de, bu tarihi misyonun bir parçası olarak algılanmakta ve dünyada ona göre karşılık görmektedirler.
Küresel aktörlerin, kendileri için tehlike olarak gördükleri bu gibi durumlar karşısında, ülkede kaos yaratarak, toplumu karşı karşıya getirerek, din, mezhep ya da etnik köken farklılıklarını kullanıp çatışma ortamı yaratarak, askeri darbelerle yönetimlere el koyarak, terör olaylarını tırmandırarak, bu olumlu gidişatı bir şekilde baltalayacak uygulamaları devreye soktuğunu biliyoruz. 27 Mayıs, 12 Mart, 12 Eylül ve 28 Şubat darbeleri, Sivas, Başbağlar, K. Maraş ve Çorum olayları, 27 Nisan andıcı, failimeçhul cinayetler ve daha pek çok örnek küresel aktörlerin yerli statükocu işbirlikçileriyle Türkiye’de gerçekleştirdiği ya da gerçekleştirilmesine zemin hazırladığı olaylardır. Yalnızca Türkiye’de değil, dünyanın pek çok ülkesinde benzer süreçlerin yaşandığı pek çok örnek hatırlanabilir.
Geçtiğimiz günlerde Gezi Parkı’nda başlayan ve tüm Türkiye’ye yayılan olaylar da, bu açıdan değerlendirilmelidir. Zira olayların ABD ve Avrupalı siyasiler tarafından hemen benimsenmesi ve desteklenmesi, Almanya Başbakanı Angela Merkel’in eylemcileri desteklediğine dair iki açıklama yapmış olması, ABD’li siyasilerin ülkedeki gelişmelerden kaygı duydukları yönündeki açıklamaları ve bu yıl Türkiye’ye gitmeyi düşünen vatandaşlarını uyarmaları, yine AB yetkililerinin benzer yöndeki açıklamaları, küresel aktörlerin politikalarına uygun hareket eden uluslararası medya organlarının da süreci provokatif bir yaklaşımla ele alması gibi örnekler, Gezi Parkı olaylarının küresel sistem tarafından nasıl araçsallaştırıldığını göstermektedir. Öte yandan tam bu süreçte Papa Francis’in ‘Ermeni soykırımı’ ifadesini kullanarak bu kartı devreye sokması, The Economist’in Başbakan Erdoğan’ı padişah gibi gösteren bir kapak hazırlaması, uluslararası reklam ajanslarının süreci kamuoyunun gündeminde tutmak ve özellikle genç kuşakların desteğini almak için yoğun çaba sarfetmesi gibi gelişmeler Türkiye’nin dört bir koldan hedef tahtasına oturtulduğunu göstermektedir.
Bütün bu gelişmelerin, Türkiye’de vesayetçi ve statükocu anlayışa karşı milletten yana tavırların geliştiği, ekonomide dışa bağımlılığın azaldığı, Türkiye’nin uluslararası camiada tarihsel misyonuna uygun şekilde itibar görmeye başladığı bir dönemde gerçekleşmiş olması manidardır. Ülkemizdeki bu sürecin, küresel ekonomiye yön veren faiz lobilerine zarar vereceği, devletlere ve hükümetlere hükmeden güç odaklarının hoşuna gitmeyeceği açıktır.
Gezi Parkı’nda ağaçların kesilmesine karşı sivil bir mücadele olarak başlayan olayların gelinen noktada neye tekabül ettiği değerlendirildiğinde, Türkiye’nin içinde bulunduğu durum daha net anlaşılacaktır. Nitekim Taksim Platformu’nun köprü, kanal, havaalanı gibi uluslararası projelerin de durdurulması yönündeki ‘ültimatomları’, Gezi Parkı sürecinin nereye evrildiğine dair önemli ipuçları vermektedir.
Bugün Türkiye, küresel sistemle hesaplaşmaya hazırlanmaktadır. Yaşanan son olaylar bu hesaplaşmanın uzun ve zorlu bir mücadele olacağını ortaya koymaktadır. Mücadele, tarihsel değerlere bağlı yerli tüm unsurlarla uluslararası düzlemde küresel aktörlere, ülkemizde de statükocu anlayışa ve yaşadığı toplumun değer yargılarına kayıtsız lümpenlere karşı verilecektir.
UHİM olarak, kurulduğumuz günden bu yana tüm çalışmalarımızda benimsediğimiz küresel aktörlerle hesaplaşılması gerektiği noktasındaki ısrarlı tutumuzun haklılığı, yaşanan bu süreçle bir kez daha ispatlanmış olmaktadır. Bu anlayışın bir gereği olarak, Twitter’da açtığımız #KüreselSistemleHesaplaşmalıyız hashtag’ine katılarak, konunun Türkiye ve dünya kamuoyunun gündemine taşınmasına katkı sağlayabilirsiniz.
SİVİL HABER
